کرونا در شرایطی موج پنجم خود را می‌گذراند که در یزد، گردشگری سلامت یا همان سفر به‌قصد درمان، شهر را در آستانه بحرانی جدی ازنظر شیوع کرونا قرار داده است.
در دهه ۷۰ بود که متخصصان و پژوهشگران یزد با تولد اولین نوزاد حاصل از لقاح خارج از رحم که به IVF شهرت دارد، اولین و بلندترین گام در درمان نازایی را برداشتند و یزد را به قطب درمان ناباروری تبدیل کردند.
دیری نپایید که متخصصان قلب نیز با کسب مهارت و دانش‌اندوزی و انجام کارهای تحقیقاتی و ثبت رکورد جراحی‌های خاص این عضو حیاتی بدن، این شهر را به قطب درمان و جراحی قلب نیز تبدیل کردند.
حضور اثرگذار خیران در ثبت نام یزد به عنوان قطب پزشکی کشور
طی دو دهه گذشته پزشکان یزدی در زمینه‌های مختلف توانستند یزد را به یکی از قطب‌های پزشکی کشور تبدیل کنند که البته در کنار پزشکان باتجربه و متعهد، حضور خیران و تلاش آنها برای ساخت و تجهیز بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نیز در ثبت این لقب برای یزد بسیار مؤثر بوده است.
زمانی خیابان بوعلی یزد و بیمارستان مادر مرکز تردد زوج‌های نابارور از اقصی نقاط کشور و حتی خارج از کشور بود و تقریباً همه بیماران غیربومی یزد را افرادی تشکیل می‌دادند که فقط به‌منظور درمان ناباروری به این استان سفر می‌کردند. بیماران مناطق شرق و جنوب‌شرق و به تازگی بیمارانی از غرب کشور، برای درمان جزئی‌ترین بیماری‌های خود نیز به یزد سفر می‌کنند که البته نقش برخی پزشکان در رقم زدن این سفرهای غیرضروری را نمی‌توان نادیده گرفت
امروز با گذشت دو سه دهه از آن دوران، نه‌تنها بیمارستان‌ها بلکه مطب ۹۵ درصد پزشکان یزد مملو از بیماران غیربومی است، از بیمارانی که برای درمان ناباروری و جراحی قلب و درمان انواع سرطان‌ها به این شهر سفرکرده‌اند تا بیمارانی که ریزش مو، جراحی زیبایی بینی، پیکرتراشی، لیزیک چشم، لیزر پوست و … آنها را به یزد کشانده است.
بیماران مناطق شرق و جنوب‌شرق کشور و به‌تازگی بیمارانی از غرب کشور، برای درمان جزئی‌ترین بیماری‌های خود نیز به یزد سفر می‌کنند که البته نقش برخی پزشکان در رقم زدن این سفرهای غیرضروری را نمی‌توان نادیده گرفت.
این موضوع برای یزد البته یک فرصت به شمار می‌رود و چرخ گردشگری سلامت در شرایطی که با استانداردهای اولیه به راه بیفتد، می‌تواند اتفاقات خوبی را رقم بزند اما در شرایط سخت کرونایی این سفرها اعم از ضروری و غیرضروری می‌تواند این فرصت شیرین را به یک تهدید تلخ تبدیل کند.
۴۵ درصد تخت‌های بیمارستانی یزد در اختیار بیماران غیربومی
به گفته مسئولان دانشگاه علوم پزشکی یزد، ۴۵ درصد تخت‌های بیمارستانی استان در شرایط عادی و قبل از شیوع کرونا، به بیماران غیربومی اختصاص داشت و این آمار سوای بیماران غیریزدی است که چند سالی است در یزد سکونت یافته‌اند.
حالا با شیوع کرونا، نه‌تنها این جمعیت کاهش نیافته، بلکه بسیاری از بیماران کرونایی سایر استان‌ها نیز در طول یک سال و اندی گذشته خود را به یزد رسانده‌اند تا خدمات درمانی خود را از بیمارستان‌ها و پزشکان این استان دریافت کنند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی یزد در این زمینه به مهر گفت: نیمی از تخت‌های بیمارستانی یزد به بیماران غیربومی اختصاص داده شده است.
محمدرضا میرجلیلی عنوان کرد: موارد بستری بیماران کرونایی سایر استان‌ها در یزد چندان قابل‌توجه نبوده اما سایر بیماران همچنان همانند آمارهای پیش از شیوع کرونا از خدمات درمانی این استان استفاده می‌کنند.
در شرایط بحرانی برای خدمت رسانی به مردم یزد با مشکل مواجه می‌شویم
وی با بیان اینکه در حال حاضر کمبود جدی درزمینهٔ تخت بیمارستانی و تجهیزات پزشکی نداریم، افزود: چنانچه شرایط استان مانند چند ماه پیش در وضعیت بحرانی قرار گیرد، در زمینهٔ تخت و تجهیزات و دارو با مشکل مواجه خواهیم شد و امکان خدمت‌رسانی درست به مردم استان را نداریم.
در اینکه بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماران تحت درمان سرطانی، بیماران قلبی و بسیاری از موارد اورژانسی، باید حتی در شرایط کرونایی نیز تحت نظر پزشک خود باشند یا در بیمارستان بستری شوند، بحثی نیست اما نکته اصلی به ترددهای غیرضروری برای درمان یا دریافت خدماتی است که در این شرایط به‌واقع ضرورت ندارد.
جالب اینجاست که حتی مطب بسیاری از پزشکان عمومی یزد نیز مملو از بیماران غیربومی به ویژه از جنوب کشور هستند. برخی بیماران به قدری به گرفتن خدمات از یزد عادت کرده‌اند که گاه برای یک سردرد ساده یا دردهای متداول عضلانی نیز به یزد مراجعه می‌کنند
یکی از پزشکان عمومی یزد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در اینکه در برخی استان‌ها به ویژه هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، برخی مناطق کرمان و برخی مناطق استان فارس، خدمات پزشکی به شکل ضعیفی ارائه می‌شود، بحثی نیست اما برخی بیماران به قدری به گرفتن خدمات از یزد عادت کرده‌اند که گاه برای یک سردرد ساده یا دردهای متداول عضلانی نیز به یزد مراجعه می‌کنند.
ابوالفضل خراسانی ادامه داد: بسیاری از پزشکان نیز از این ترددها استقبال کرده و بیماران را برای مراجعات بعدی ترغیب می‌کنند که این امر متأسفانه در شرایط فعلی نیز تداوم دارد و سبب شیوع گسترده کرونا می‌شود همچنانکه در موج‌های قبلی شیوع کرونا، بیشترین آمار ابتلاء از ناحیه مسافران و بیماران بود.
متأسفانه در کنار پزشکان متعهد یزد که در تعهد و دلسوزی و دانش و تجربه، زبانزد هستند، عده‌ای پزشک کاسب‌کار نیز حتی در این ایام شیوع کرونا مقدمات تردد بیماران خود برای کاشت مو، پیکرتراشی و از این دست خدمات غیرضروری پزشکی را فراهم می‌کنند.
گردشگری تعطیل اما تردد بیماران پابرجا
در حالی که کادر درمان، رسانه‌ها، کارشناسان دانشگاه علوم پزشکی و حتی روحانیون و منبری‌ها تمام تلاش خود را برای فرهنگ سازی و آموزش در زمینه مقابله با کرونا به کار گرفته‌اند، برخی از این پزشکان، حتی تدبیر لازم برای رعایت فاصله اجتماعی در مطب‌های خود را نداشته‌اند و در بهترین حالت ممکن در شرایطی که خود بیمار و همراهان او احساس خطر کنند، در بیرون از مطب به انتظار می‌نشینند که این امر در مناطق به ویژه خیابان طالقانی یزد و کوچه برخورداری، سبب مزاحمت جدی برای همسایگان و تردد مردم شده است.
در شرایطی که یزد جهانی که طی سال‌های اخیر با صنعت گردشگری جان گرفته بود، گردشگری خود را تقریباً به حالت تعطیلی درآورده، تردد بیمارانی که متأسفانه برخی از آنها اعتقادی به کرونا ندارند و حتی در زمینه استفاده از ماسک نیز مقاومت نشان می‌دهند، همچنان ادامه دارد.
در شرایطی که کادر درمان و بسیاری از پزشکان شریف در بیمارستان‌ها، مراکز واکسیناسیون و … از جان خود مایه گذاشته‌اند و در حال خدمت رسانی به مردم هستند، عده دیگری از پزشکان حاضر نیستند از حتی یک نوبت ویزیت خود چشم‌پوشی کنند و نوبت بیمارانی که در درمان آنها خللی وارد نمی‌شود را به زمان دیگری موکول کنند.
این موضوع توسط برخی به قدری نادیده گرفته شده که حتی ائمه جمعه نیز به این مبحث ورود کرده و تقاضای رسیدگی جدی به این مسئله توسط دانشگاه علوم پزشکی یزد را داشته‌اند.
امام جمعه بخش مرکزی یزد در خطبه‌های این هفته نمازجمعه بخش مرکزی به این نکته اشاره کرد و اظهار داشت: احترام بسیاری برای بیماران سایر استان‌ها قائل هستیم اما در این شرایط ویژه کرونایی لازم است مسئولان استان فکری برای تردد و ساماندهی بیماران غیربومی کنند.
حجت‌الاسلام سید محمدکاظم مدرسی ادامه داد: در شرایط فعلی کرونایی باید تدبیر ویژه ای از سوی دانشگاه علوم پزشکی یزد اتخاد شود یا پزشکان متعهد تدبیری کنند تا تردد بیماران خارج از استان کاهش یابد زیرا این رفت و آمد باعث شیوع بیشتر کرونا می‌شود و جامعه پزشکی باید در این زمینه تدابیر لازم را اتخاذ کنند.
حل این معضل نیازمند همکاری جدی و دو طرفه مردم سایر استان‌ها و پزشکان استان یزد است و با یک تدبیر ساده نظیر ارتباط تلفنی بیمار با پزشک یا ارتباط آنلاین می‌توان آن را به صورت مقطعی حل کرد تا در این شرایط هم نیرو و تجهیزات پزشکی یزد صرف موارد غیرضروری نشود و هم ترددهای غیرضروری، عاملی برای شیوع بیشتر کرونا نباشد.
مردم استان‌های جنوبی و شرقی نیز با اعتماد بیشتر به کادر پزشکی استان‌های خود، بیماری‌های جزئی را در شهر محل سکونت خود درمان کنند تا شهر جهانی یزد بعد از پایان کرونا، باز هم توان میزبانی شایسته از آنها را داشته باشد.
