رییس هیات مدیره “انجمن علمی جنگلبانی ایران” با ارسال یک نامه درباره تله کابین گرگان خطاب به سیدابراهیم رییسی رییس جمهوری از او خواستند تا نسبت به بازنگری در تصویب و ابلاغ مصوبه این پروژه اقدام کند.
در این نامه که به امضای علی بناگر رییس هیات مدیره انجمن علمی جنگلبانی ایران رسییده است از رییس جمهوری درخواست شده که با در نظرگرفتن موارد قانونی پُرشمار از جمله اصل ۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ بند ۳ سياست های كلی محيط‌زيست مصوب مقام معظم رهبری ؛ ماده ۹ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست؛ ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی؛ بخش‌نامه قوه قضاییه درباره حفظ حقوق بيت‌المال و منابع طبيعی و محيط‌زيست كشور؛ ماده ۳۸ قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی؛ ضوابط و معیارهای استقرار صنایع ؛ سند آمایش سرزمین استان گلستان و دیگر موارد همانند، و نیز واکنش منفی مکرر کارشناسان و متخصصان منابع طبیعی و محیط زیست، مصوبه تله کابین ناهارخوران گرگان را لغو کند.
۱) در بخشی از این نامه آمده است:« بررسی‌های میدانی کنشگران اجتماعی در سال ۱۳۹۶ نشان می‌دهد شهرداری گرگان با تبلیغات درباره پروژه تله‌کابین ناهارخوران که هیچ مجوزی هم دریافت نکرده بود، باعث شد ارزش زمین‌های شخصی افراد ذی‌نفع در منطقه به بهانه این پروژه چند برابر شود. از سوی دیگر، شواهد گویای آن است که با توجه به وجود تنها یک راه دسترسی به ناهارخوران، شورای شهر و شهرداری گرگان مایل هستند با تله‌کابین و پروژه‌های مانند آن، بارگذاری را نه‌تنها کاهش بلکه افزایش دهند و سپس برای پاک کردن صورت مساله و حل مشکل، به دنبال ایجاد مسیرهای دسترسی جدید باشند. نمونه آن نیز بستن قرارداد با یک شرکت مهندسی مشاور معماری و شهرسازی در استان گلستان برای مطالعات جاده جدید در امسال است (گویا از روستاهای گلند تاریکی، فخرآباد، توشن به ناهارخوران و از وسط منابع جنگلی و مرتعی ملی). بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد حتی پیش از آغاز مطالعات این پروژه، زمین‌های کشاورزی روستاهای ذکر‌شده که شاید محل گذر جاده باشد، افزایش قیمت بسیار غیرمنطقی و افسارگسیخته پیدا کرده و در حال تغییر کاربری هستند. روشن است که مجموعه‌ای از افراد با بارگذاری در ناهارخوران دارای زمین‌های مرغوب و سنگ‌اندازی در پراکنش عادلانه و کارشناسی مناطق تفرجی در دیگر نقاط شهر، به دنبال گره خوردن کارها در ناهارخوران هستند تا ایجاد جاده‌های جدید شرقی و غربی از دل اراضی ملی را توجیه کنند. بدین‌ترتیب با فشار بر نهادهای مسئول، ساخت چنین جاده‌هایی، توجیه و دست‌اندازی به اراضی ملی و بیت‌المال و شاید زمین‌خواری آغاز خواهد شد و این چرخه معیوب ادامه خواهد یافت.»
متن کامل این نامه را در ادامه بخوانید.
حضرت آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی
رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران
با سلام
به استحضار می‌رساند طرح ایجاد تله‌کابین ناهارخوران گرگان، چند سالی است در جوار جنگلهای این شهر مطرح شده و به دلیل تخریب جنگلهای ارزشمند هیرکانی، به طور مکرر با واکنش منفی کارشناسان و متخصصان منابع طبیعی و محیط زیست روبرو شده است. انجمن علمی جنگلبانی ایران بنا به مسئولیتهای اجتماعی و وظایف سازمانی، ابهامات و اشکالات زیر درباره این پروژه را به آگاهی حضرتعالی می‌رساند.
۲) شهرداری گرگان (به عنوان کارفرما) در گزارش توجیهی خود به گزارش مکان‌یابی پروژه تله‌کابین گرگان در سال ۱۳۸۵ اشاره کرده و گفته که شرکت مهندسان مشاور «از مجموع ۴۰ نقطه، در نهایت به دو نقطه جهت مکان‌یابی تله‌کابین رسیدند که شامل ناهارخوران و هزارپیچ بود که در نهایت منطقه ناهارخوران به دلیل داشتن چشم‌انداز طبیعی بهتر و امکانات تفریحی و توریستی بیشتر انتخاب گردید». استناد به مطالعات مکان‌یابی ۱۴ سال پیش، به لحاظ فنی مورد اشکال است و نمی‌تواند پایه و مبنای تصمیم‌گیری در مکان‌یابی پروژه‌های کنونی باشد.
۳) در تله‌کابین پیشنهادی ناهارخوران، اختلاف بلندی از ایستگاه آغازین (۴۰۸ متر) تا پایان (۹۶۴ متر) تنها ۵۵۶ متر است که نه اختلاف چشمگیری در بلندی دارد، نه چشم‌انداز متفاوتی به بازدیدکننده ارائه می‌دهد و نه بازدیدکننده با دو یا چند بوم‌سازگان گوناگون سروکار دارد (همه محیط جنگلی است). در حقیقت، بارگذاری نادرست و تحمیل هزینه سنگین به محیط زیست، از جنبه گردشگری نیز قابل توجیه نیست.
۴) هم‌اکنون منطقه ناهارخوران به دلیل بارگذاری نادرست پروژه‌های گوناگون (مانند بخش‌های گردشگری، رستوران و کافه، بخش‌های اداری، خانه‌های مسکونی و مانند آن) با مشکلات بسیاری مانند ترافیک، آلودگی هوا و آلودگی صوتی، پسماند، تخریب و آتش‌سوزی جنگل مواجه است و ایجاد تله کابین این معضلات را پیچیده خواهد کرد.
۵) طرح ارائه‌شده از نظر فنی دارای ابهاماتی است. برای مثال در برخی جاهای گزارش تنها به دو ایستگاه اشاره شده در حالی‌که سه ایستگاه (آغاز، میانه و پایانی) وجود دارد. افزون‌بر این، در ایستگاه پایانی که در بوم‌سازگان دست‌نخورده‌تری نسبت به ایستگاه آغازین قرار دارد، چرا باید ۷۵ مترمربع کاربرد تجاری در وسط جنگل تعریف شود؟ در حالی‌که بازدیدکننده در این ایستگاه برای تفریح می‌آید و نیاز به خدمات رفاهی دارد نه تجاری؛ از این‌رو همان ۱۳۸ مترمربع پیشنهادشده برای کاربری رستوران و کافی‌شاپ کافی است.
۶) مجوز این پروژه در اصل با نام «مرکز تفریحی و سرگرمی و ورزشی» به مساحت ۴۸ هزار مترمربع از سوی سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری گرگان تنها برای یکی از نقاط محدوده پارک ناهارخوران (معروف به سایت قوری) تقاضا شده است نه با نام طرح تله‌کابین (استعلام‌های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان در تاریخ ۱۶/۷/۱۳۹۷ و شرکت توزیع نیروی برق استان گلستان در تاریخ ۲۳/۷/۱۳۹۷). شورای عالی جنگل، مراتع و آبخیزداری نیز در تاریخ ۲۵/۱۰/۱۳۹۸ بررسی این موضوع را به کمیته فنی جنگلهای شمال واگذار کرده که این کمیته در تاریخ ۳۱/۳/۱۳۹۹ طرح را با نام «کتابچه طرح پارک جنگلی و پروژه تله‌کابین ناهارخوران گرگان» بررسی و با آن موافقت کرده است. در حالی که در اصل، موضوع مطرح‌شده در این کمیته با طرح پیشنهادی شهرداری گرگان یا سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی آن تفاوت دارد.
۷) اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان گلستان در تاریخ ۵/۱۰/۱۳۹۷ موافقت اصولی اولیه خود را با طرح پیشنهادی اعلام و بیان کرده که: «اعتبار این موافقت‌نامه به مدت دو سال از تاریخ صدور می‌باشد. خواهشمند است قبل از هرگونه بهره‌برداری، توسعه و یا تغییر فعالیت، مجددا از این اداره کل استعلام به عمل آید». در حالی‌که هم‌اکنون تاریخ موافقت‌نامه به پایان رسیده و بنابراین از نظر قانونی اعتبار ندارد. افزون‌بر این با توجه به افزوده‌شدن ایستگاه میانی و تغییر طرح، این پروژه تغییرات مهمی داشته و جدید به شمار می‌آید و کارفرما موظف است برای طرح خود دوباره گزارش توجیهی محیط‌زیستی جدید فراهم و ارائه کند.
۸) اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گلستان در ۱۶/۷/۱۳۹۷ موافقت اصولی اولیه خود را با طرح پیشنهادی اعلام و بیان کرده که: «اعتبار این نامه از تاریخ صدور به مدت ۶ ماه می‌باشد و قبل از انقضای مدت مقرر با درخواست متقاضی و تشخیص اداره کل حداکثر یک بار قابل تمدید خواهد بود و در غیر این‌صورت از درجه اعتبار ساقط می‌گردد». در حالی‌که هم‌اکنون تاریخ اعتبار به پایان رسیده و بنابراین از نظر قانونی معتبر نیست و کارفرما موظف است برای دریافت موافقت نامه دوباره اقدام کند.
۹) بررسی‌های میدانی کنشگران اجتماعی در سال ۱۳۹۶ نشان می‌دهد شهرداری گرگان با تبلیغات درباره پروژه تله‌کابین ناهارخوران که هیچ مجوزی هم دریافت نکرده بود، باعث شد ارزش زمین‌های شخصی افراد ذی‌نفع در منطقه به بهانه این پروژه چند برابر شود. از سوی دیگر، شواهد گویای آن است که با توجه به وجود تنها یک راه دسترسی به ناهارخوران، شورای شهر و شهرداری گرگان مایل هستند با تله‌کابین و پروژه‌های مانند آن، بارگذاری را نه‌تنها کاهش بلکه افزایش دهند و سپس برای پاک کردن صورت مساله و حل مشکل، به دنبال ایجاد مسیرهای دسترسی جدید باشند. نمونه آن نیز بستن قرارداد با یک شرکت مهندسی مشاور معماری و شهرسازی در استان گلستان برای مطالعات جاده جدید در امسال است (گویا از روستاهای گلند تاریکی، فخرآباد، توشن به ناهارخوران و از وسط منابع جنگلی و مرتعی ملی). بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد حتی پیش از آغاز مطالعات این پروژه، زمین‌های کشاورزی روستاهای ذکر‌شده که شاید محل گذر جاده باشد، افزایش قیمت بسیار غیرمنطقی و افسارگسیخته پیدا کرده و در حال تغییر کاربری هستند. روشن است که مجموعه‌ای از افراد با بارگذاری در ناهارخوران دارای زمین‌های مرغوب و سنگ‌اندازی در پراکنش عادلانه و کارشناسی مناطق تفرجی در دیگر نقاط شهر، به دنبال گره خوردن کارها در ناهارخوران هستند تا ایجاد جاده‌های جدید شرقی و غربی از دل اراضی ملی را توجیه کنند. بدین‌ترتیب با فشار بر نهادهای مسئول، ساخت چنین جاده‌هایی، توجیه و دست‌اندازی به اراضی ملی و بیت‌المال و شاید زمین‌خواری آغاز خواهد شد و این چرخه معیوب ادامه خواهد یافت
از این‌رو و با توجه به موارد گفته‌شده از جناب‌عالی خواستاریم که با در نظرگرفتن موارد قانونی پُرشمار زیر مانند اصل ۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ بند ۳ سياستهای كلی محيط‌زيست مصوب مقام معظم رهبری (۲۶/۸/۱۳۹۴)؛ ماده ۹ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست (مصوب ۱۳۵۳)؛ ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۷۵)؛ بخش‌نامه قوه قضاییه درباره حفظ حقوق بيت‌المال و منابع طبيعی و محيط‌زيست كشور (مصوب ۱۳۹۷)؛ ماده ۳۸ قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (مصوب ۱۳۹۵)؛ ضوابط و معیارهای استقرار صنایع (نسخه مصوب ۱۳۹۷)؛ سند آمایش سرزمین استان گلستان (مصوب ۱۳۹۵) و دیگر موارد همانند، نسبت به بازنگری در تصویب و ابلاغ این پروژه اقدام فرمایید.
انجمن علمی جنگلبانی ایران با هر گونه قطع درختان جنگلی و تجاوز به عرصه های جنگلی با هر توجیهی شدیدا مخالف است.
با احترام
رییس هیات مدیره انجمن علمی جنگلبانی ایران
علی بناگر
۱۷/۰۵/۱۴۰۰
