حق ثبت امتیاز در حوزه سلامت در مسیر تجاری سازی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای دکتر محمد رضا منظم مدیر دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با بیان این که کمیته مدیریت مالکیت معنوی در دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت با هدایت حق امتیاز ثبت (پتنت) در جهت تجاری‌سازی و ورود به بازار، می‌تواند وضعیت توسعه فناوری‌های حوزه سلامت کشور را متحول کند گفت: مالکیت معنوی یعنی آنچه از ذهن، دانش، خلاقیت و نوآوری افراد در قالب یک ایده قابل احصا ایجاد می‌شود و برای اینکه دیگری از آن فکر و ایده استفاده نکند یک سندی ثبت می‌شود. تاکنون روال کشور اینطور بود که هدف متقاضیان از ثبت حق امتیاز ثبت‌ها (پتنت) بهره‌مندی از امتیاز آن برای ارتقا یا معافیت سربازی در بنیاد نخبگان و … بود.

آقای دکتر منظم با اشاره به سابقه شکل‌گیری کمیته مدیریت مالکیت معنوی گفت: در وزارت بهداشت یک کمیته ثبت ابداع و اختراع ذیل مرکز توسعه، هماهنگی و ارزیابی تحقیقات در معاونت تحقیقات قرار داشت که مالکیت معنوی، ثبت پتنت و ثبت ژن‌ها را با حضور متخصصان بررسی کرده و امتیاز می‌دادند. یک کمیته دیگر نیز در دفتر توسعه فناوری سلامت با عنوان سیاست گذاری مالکیت معنوی وجود داشت که وظیفه حمایت از زیرساخت‌های حمایت معنوی را برعهده داشت.

وی افزود: اکنون دو کمیته ثبت اختراعات و سیاست‌گذاری مالکیت معنوی را در یکدیگر ادغام کردیم و کمیته مدیریت مالکیت معنوی تشکیل شده است. این کمیته علاوه بر وظایف دو کمیته سابق حمایت و تجاری‌سازی پتنت‌ها و ارجاع به کمیته تجاری سازی و همچنین TTO یا دفاتر انتقال فناوری را نیز برعهده دارد.

آقای دکتر منظم به نحوه هدایت حق امتیاز ثبت (پتنت)‌ها برای تجاری‌سازی اشاره کرد و گفت: اگر در ارزیابی‌ها مشخص می‌شود یک شرکت و یا تیم و هسته فناورانه است که اختراع خود را ثبت کرده یعنی پتانسیل لازم برای ورود به بازار را دارد، این ایده به کمیته تجاری‌سازی که ذیل کمیته اصلی شکل گرفته ارجاع می‌شود که متشکل از صندوق‌ها و سرمایه‌گذاران حوزه سلامت خواهد بود.

مدیر دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت به دسته دیگری از تقاضا‌ها اشاره کرد و گفت: برخی حق امتیاز ثبت‌ها (پتنت) نیز از سوی اساتید و محققانی است که علاقه‌ای به راه‌اندازی شرکت ندارند فقط میخواهند ایده خود را ثبت کنند و از امتیازات آن بهره‌مند شوند. اغلب درخواست‌ها هم مربوط به همین بخش هستند. این گروه به دفاتر انتقال فناوری TTO ارجاع خواهند شد که در آنجا برای ایده و حق امتیاز ثبت (پتنت)‌های دریافتی مشتری پیدا می‌کنند یا برای مشارکت به صنایع مرتبط معرفی می‌شود.

آقای دکتر منظم با یادآوری اینکه پتنت‌هایی (حق امتیاز ثبت) که وارد بازار نمی‌شوند به علت نامطلوبی ایده نیست بلکه مشکل همراستا نبودن با نیاز بازار است، گفت: این ایده‌ها بر اساس نیاز بازار طراحی نشده‌اند؛ وظیفه و رسالت ماست که آن‌ها را به سوی نیاز بازار و کشور هدایت کنیم. باید لیست اولویت‌های بازار و نیاز کشور را در اختیار محققان قرار بدهیم تا در جهت آن حرکت کنند و ایده‌پردازی کنند.

وی خاطرنشان ساخت: از آنجایی که اغلب متقاضیانی که به ما مراجعه می‌کنند، اطلاعی از فرآیند‌های تجاری‌سازی ندارند بنابراین به منظور پوشش‌دهی کامل زنجیره نوآوری، تمامی تقاضا‌هایی که در کانون پتنت نیز مورد حمایت قرار می‌گیرد را نیز غربالگری خواهیم کرد.

آقای دکتر منظم در پایان با اشاره به قدرت تأثیرگذاری کمیته مدیریت مالکیت معنوی گفت: تمام اجزای اکوسیستم در کمیته حضور دارند نمایندگانی از صندوق نوآوری و شکوفایی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سازمان غذا و دارو، دفتر حقوقی، دفتر توسعه فناوری سلامت وزارت بهداشت و … هستند و بنابراین امیدواریم عملکرد کمیته در این حوزه اثر بخش باشد.