کمرنگ شدن نقش پزشکان عمومی در کشور با رویکردهای حوزه سلامت

ه گزارش گروه بهداشت و درمان خبرگزاری فارس، پزشکان عمومی سراسر کشور در نامه‌ای به مسئولین حوزه سلامت از دغدغه‌ها و مطالبات صنفی خود سخن گفته‌اند.

متن نامه به شرح زیر است:

«وزیر محترم بهداشت و درمان و آموزش پزشکی

وزیر محترم کار، تعاون و رفاه اجتماعی، جناب آقای دکتر ربیعی

ریاست محترم کمیسیون بهداشت و درمان مجلس جناب آقای دکتر نوبخت

با سلام و احترام همانگونه که مستحضرید اخیراً وزیر محترم بهداشت در سخنانی نوروزی خود با تأکید بر اقدامات بهداشتی و سلامت‌محور براساس برنامه‌های توسعه پنج ساله چهارم و پنجم و اینک ششم بار دیگر بر اهتمام بر اجرای سطح‌بندی خدمات و نظام ارجاع اشاره نمودند. در همین راستا لازم دانسته شد به نکات مهمی اشاره گردد:

امروز به اذعان کارشناسان در تمامی مدل‌های موفق جهانی سلامت‌محور، پزشکی عمومی، قلب تپنده و مدیر اصلی تیم کنترل و ارتقای سلامت محسوب می‌شود اما در عمل آنچه در طول دهه گذشته شاهد بودیم کمرنگ شدن بیش از پیش نقش و جایگاه پزشک عمومی در کشور بوده است. نگاه درمان‌محور طرح تحول سلامت در سطح تخصصی و ارائه یارانه غیر هدفمند به تمام اقشار جامعه در قالب ویزیت‌های ارزان‌قیمت تخصصی و فوق تخصصی با گسترش غیر ضروری کلینیک‌های ویژه اقماری منجر به محدودیت روزافزون توان رقابتی پزشکان عمومی شاغل در بخش خصوصی گردید و از طرفی محدودیت‌های روزافزون در حوزه آموزش و حیطه فعالیت پزشکان عمومی و نیز عدم پوشش و حتی خارج شدن بسیاری از داروهای خط اول، بسیاری از بیماری‌ها چون دیابت و آسم و آلرژی و قلب و عروق از پوشش بیمه‌ای پزشک عمومی منجر به خدشه‌دار شدن اعتماد جامعه به پزشکان عمومی و هدر رفتن این پتانسیل و سرمایه‌ عظیم نظام سلامت گردید.

اجرای طرح‌هایی چون گسترش شبکه و طرح تبریز با حذف پزشک عمومی از مسیر درمان و ارجاع مستقیم از سطح کارشناس و خدمات تخصصی و فوق تخصصی، عدم اصلاح اشکالات ساختاری برنامه پزشک خانواده روستایی و شهری و نیز بی‌توجه به مقوله فرهنگ‌سازی در مسیر اجرای طرح پزشک خانواده و در دسترس قرار دادند خدمات اغلب غیر ضروری تخصصی و فوق تخصصی ارزان‌قیمت در قالب طرح تحول از طریق کلینیک‌های ویژه و اقماری بدون رعایت ارجاع باعث شد فرهنگ عمومی پذیرش نظام ارجاع سال‌ها به گذشته برگردد و هزینه‌های سنگین بر دوش بیمه‌ها و بودجه عمومی نهاد. جامعه پزشکان عمومی تاکنون و به خصوص در سال‌های اخیر علی‌رغم تمامی کم توجهی‌ها در تخصیص و توزیع منابع بودجه‌ای در بخش‌های سلامت محور مرتبط به حیطه فعالیت پزشکان عمومی و نیز بی‌مهری در ابلاغیه‌ها و آیین‌نامه‌ها در حوزه‌های همچون درمان اعتیاد، دیابت، پوست و زیبایی و… توانسته موفقیت‌های چشمگیری در حوزه سلامت ایجاد کند.

امروز پزشکان خانواده روستایی و پزشکان خانواده شهری در فارس و مازندران باوجود تمام مشکلات ساختاری در اجرای طرح پزشک خانواده و عدم اصلاح و حتی اجرای اصولی نسخه صفر دو (پزشک خانواده شهری )و تاخیرهای فراوان در پرداخت‌ها، کسورات غیر منطقی و بعضی برخوردهای غیر قانونی و نامهربانانه و تصمیم سازی‌های افراد غیر کارشناسی، تنها با روحیه ایثارگرانه و جهادی خود موفقیت های چشمگیر در ارتقای شاخص های سلامت به خصوص در غربالگری، درمان و کاهش عوارض بیماریهای شایع غیر واگیر رقم زده اند که آمارها و مستندات موجود گویای این تاثیرگذاری قابل توجه میباشد.

اصل ۴۴ و ۲۲ قانون اساسی ، تضمین امنیت شغلی آحاد جامعه و حمایت از بخش خصوصی را از وظایف اصلی دولت برشمرده است، اما به رغم این اصول تصریح شده در قانون در سالهای اخیر شاهد اجرای طرحها و رویکردهایی در نظام سلامت بوده ایم که امنیت شغلی و حرفه ای پزشکان به خصوص جامعه پزشکان عمومی را دستخوش مشکلات عدیده نموده است.

ما امضاء کنندگان این نامه ضمن اعلام همبستگی با همکاران آسیب دیده از طرح‌های غیر کارشناسی دو دهه اخیر، حمایت خود را از مطالبات حرفه ای و قانونی همکاران در حوزه های مختلف پزشک عمومی اعم از پزشک خانواده روستایی و شهری فارسی و مازندران ، درمانگاهها و مطب های خصوصی، درمانگران اعتیاد، اورژانس، پوست و زیبایی و … اعلام کرده و آماده ارائه راهکار های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت جهت خروج از بن بست کنونی و وضعیت بحرانی جایگاه و معیشت پزشکان عمومی و نیز، اصلاح و بهینه سازی طرح های پزشک خانواده و نظام ارجاع فعلی با استفاده از تجارب میدانی اندوخته دراین حیطه به نحوی که منافع پزشکان و مردم در آن لحاظ گردد می باشیم.

از آنجاییکه اجرای غیر استاندارد و بدون زیرساختهای لازم برخی طرحها امنیت شغلی و حرفه ای پزشکان بلاخص پزشکان عمومی را به‌شدت در معرض خطر قرار داده است ، هر گونه تعلل در اجرای اقدامات اصلاحی در جهت بهبود شرایط فعلی خسارت های جبران ناپذیر بیشتری بر پیکر نظام سلامت کشور وارد خواهد ساخت لذا از هر دو وزارتخانه و کمیسیون محترم بهداشت مجلس انتظار می رود با عنایت به وظایف قانونی خود در جهت تبیین جایگاه حرفه ای پزشکان عمومی در نظام سلامت گام های موثرتر و بلندتری برداشته و نظرات کارشناسی جامعه پزشکان عمومی را بیش از پیش در تصمیمات کلان سیستم بهداشتی درمانی کشور لحاظ نمایند.

امید آنکه با همراهی و همدلی و تدبیر تمام مسئولین زی‌ربط پزشکان عمومی به جایگاه حرفه ای و شان و منزلت واقعی خود بازگردند.»