بسته ارتقای سواد سلامت: آگاهی از مفاد منشور حقوق شهروندی در حوزه بهداشت و درمان
چندی قبل رئیس جمهور با ارسال پیامکی به تمام مشترکان تلفن همراه از تدوین منشورحقوق شهروندی خبرداد و گفت که پس از انتشار این منشور، حقوق تمام شهروندان در تمام حوزه ها رعایت خواهد شد و از تمام دستگاه های اجرایی از صدر تا ذیل خواست تا همسو با این منشور به فعالیت های خود ادامه دهند.
به گزارش سلامت آنلاین، در منشور حقوق شهروندی که در ۲۲ بند، ۱۲۰ ماده و در موضوعات مختلف تنظیم شده، مواد متعددی به حوزه سلامت، بهداشت و درمان اختصاص یافته است که در ادامه می خوانید.
حق حیات، سلامت و کیفیت زندگی
ماده ۲ منشور حقوق شهروندی به حق طبیعی همه شهروندان اشاره کرده و تصریح می کند که همه باید به امکانات اولیه یک زندگی سالم همچون آب بهداشتی، غذای سالم، دسترسی آسان به دارو، شرایط محیط زیستی سالم، تجهیزات، خدمات پزشکی، درمانی و بهداشتی مطابق با دانش و آن چه که شهروندان سایر کشورها از آن استفاده می کنند، دسترسی داشته باشند.
ماده سوم این منشور به زنان اختصاص داشته و تاکید دارد که آن ها باید از تمام تسهیلات بهداشتی و درمانی، آموزش و مشاورههای مناسب برای تامین سلامت جسمی و روانی در زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی در مراحل مختلف زندگی بهخصوص دوران بارداری، زایمان، پس از زایمان و در شرایط بیماری، فقر یا معلولیت برخوردار باشند.
ماده چهارم اما در مورد حقوق کودکان است. بر اساس این منشور، صرف نظر از این که کودکان چه جنسیتی دارند، باید به دور از هرگونه تبعیض، آزار و بهرهکشی، از تمام حمایت های اجتماعی در حوزه سلامت، مراقبت در مقابل بیماریهای روحی، روانی و جسمانی و خدمات بهداشتی و درمانی باید بهره مند شود.
در ماده پنج به حقوق معلولان و سالمندان اشاره و تاکید شده است که برای دستیابی به یک زندگی سالم و مشارکت در جنبه های مختلف زندگی، باید تمام امکانات درمانی و توانبخشی را در اختیار داشته باشند.
تامین سلامت جسمی و روانی کودکان
ماده ۳۲ از منشور حقوق شهروندی، به حق کودکان در دسترسی به اطاعات خلاصه و به آنان این حق داده شده است که به اطلاعات متناسب با سن خود دسترسی داشته باشند و در عین حال نباید به اطلاعاتی با مضامین غیر اخلاقی، خشونت و آمیز و به طور کلی هر محتوایی که باعث ایجاد حس ترس شده و صدمه جسمی و روحی به آن ها وارد شود، دسترسی داشته باشند.
در ماده ۵۲ منشور ، روی این نکته تاکید شده است که همه شهروندان حق دارند از تمام امکانات آموزشی، مشاوره ای و پزشکی لازم در هنگام ازدواج استفاده کنند.
اما در ماده ۵۴ از همین بند، باز هم تاکید روی حقوق زنان و کودکان است. بر این اساس، آن ها باید از هرگونه تعرض و خشونت گفتاری و رفتاری دیگران در تمام محیط های خانوادگی و اجتماعی مصون باشند. در صورتی که در معرض
این آسیب ها قرار گرفتند، باید به مکان های امن، نهادهای امدادی، درمانی و قضایی برای احقاق حق خود دسترسی داشته باشند.
حق سلامتی برای زندانیان
در ماده ۶۴ حقوق شهروندی هم که به بازداشت شدگان، محکومان و زندانیان اختصاص دارد، همه زندانیان باید از تغذیه مناسب، پوشاک، مراقبتهای بهداشتی و درمانی، ارتباط و اطلاع از خانواده، خدمات آموزشی و فرهنگی، انجام عبادات و … بهره مند باشند. همچنین طبق احکام ماده ۸۰ از حقوق شهروندی، این حق به همه شهروندان داده شده است که از بهداشت محیطی و کاری سالم، ایمن و تدابیر ضروری برای پیشگیری از آسیبهای جسمی و روحی در محیطهای کار بهرهمند باشند.
.در ماده ۸۶ حقوق شهروندی، به این نکته اشاره دارد که همه شهروندان باید از رفاه عمومی، تامین اجتماعی و خدمات امدادی برخوردار باشند
ماده ۹۰ به طور خاص به سلامت زنان در دوران بارداری اشاره می کند و می گوید حق همه زنان است که در دوران بارداری تغذیه سالمی داشته باشند، بدون هیچ مشکلی به شکلسالم، نوزاد خود را به دنیا آورند، از مراقبت های بهداشتی پس از زایمان، مرخصی پس از زایمان و همچنین درمان بیماری های شایع در زنان بهره ببرند.
در ماده ۹۴، روی این موضوع تاکید شده است که همه شهروندان باید به کالاها و خدمات استاندارد دسترسی داشته باشند، به طوری که بهداشت و سلامت آن ها به خطر نیفتد.
حق محیط زیست سالم
ماده ۱۱۳ از منشورحقوق شهروندی به محیط زیست اختصاص دارد. بر اساس این بند، هر شهروند حق بهرهمندی از محیطزیست سالم، پاک و عاری از انواع آلودگی، ازجمله آلودگی هوا، آب و آلودگیهای ناشی از امواج و تشعشعات مضر و آگاهی از میزان و تبعات آلایندههای محیطزیست را دارد. دستگاههای اجرایی برای کاهش آلایندههای زیستمحیطی بهویژه در شهرهای بزرگ باید تدابیر لازم را اتخاذ کنند.
آخرین ماده ای که در این منشور به حوزه سلامت اختصاص داده شده، ماده ۱۱۵ است که طبق آن دولت با ایفای نقش بینالمللی مؤثر از طریق همکاریهای اقتصادی، تبادل اطلاعات، انتقال دانش فنی و مبادله فرهنگی برای تحقق توسعه پایدار همهجانبه و متوازن و رفع موانع بینالمللی اقدام خواهد کرد. بنابراین حق همه شهروندان است که از مزایا و منافع فنآوریهای نو در کلیه زمینهها از جمله بهداشتی، پزشکی، دارویی، غذایی، اقتصادی و تجاری بهرهمند شوند.